20/11/25 09:58
Theo Giáo dục thời đại - Nhật Bản dự kiến miễn học phí THPT nhằm mở ra cơ hội giáo dục công bằng hơn.
Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo chính sách này có thể phát triển trường tư và đẩy trường công vào nguy cơ bị bỏ quên.
Nhật Bản dự kiến miễn học phí THPT nhằm mở ra cơ hội giáo dục công bằng hơn. Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo chính sách này có thể phát triển trường tư và đẩy trường công vào nguy cơ bị bỏ quên.
Chính phủ Nhật Bản dự kiến sẽ miễn học phí cho toàn bộ học sinh THPT, bao gồm cả trường công lẫn trường tư. Chính sách nhằm thúc đẩy bình đẳng trong tiếp cận giáo dục, giảm bớt gánh nặng tài chính cho các gia đình và tạo cơ hội để học sinh lựa chọn môi trường học tập phù hợp.
Hiện nay, mỗi học sinh THPT ở Nhật được hỗ trợ học phí 118,8 nghìn yên cho dù theo học trường công hay tư. Các gia đình có thu nhập dưới 5,9 triệu yên mỗi năm có thể nhận thêm khoản hỗ trợ lên tới 396 nghìn yên nếu con học trường tư.
Tuy nhiên, từ tháng 4/2026, điều kiện thu nhập sẽ được bãi bỏ hoàn toàn, và mức hỗ trợ được nâng lên 457 nghìn yên mỗi năm. Đây là mức học phí trung bình của trường THPT tư thục trên toàn quốc. Như vậy, học phí trường tư sẽ gần như miễn phí cho mọi học sinh.
Ngoài ra, các gia đình thu nhập thấp, trung bình được hỗ trợ thêm chi phí bổ sung như đồng phục, sách giáo khoa… Điều này khiến giáo dục tư thục trở thành lựa chọn khả thi hơn với nhiều học sinh trước đây bị rào cản chi phí hạn chế.
Trong bối cảnh trên, khi trường tư cũng được miễn học phí như trường công lại có cơ sở vật chất, điều kiện học tập tốt hơn thì phụ huynh sẽ ưu tiên chọn trường tư, thay vì trường công.
Điều này có thể gây ra sự suy giảm đáng kể trong sức hút của hệ thống giáo dục công lập, đặc biệt tại các khu vực đô thị nơi trường tư thục chiếm tỷ trọng lớn. Nếu xu hướng này tiếp diễn, môi trường giáo dục vốn đa dạng của Nhật Bản có thể bị thu hẹp, và khoảng cách giữa các trường công – tư sẽ ngày càng khó thu hẹp.
Tại nhiều địa phương, trường tư đang nhận được sự quan tâm lớn hơn. Đơn cử, gần 40% trường công lập tại Tokyo không đạt chỉ tiêu trong kỳ tuyển sinh mùa Xuân. Trong khi đó, một số trường tư phải mở rộng tuyến xe buýt để đưa đón học sinh. Điều này cho thấy, sự cạnh tranh tuyển sinh ngày càng mạnh mẽ khi chính sách miễn học phí gần như toàn phần được áp dụng.
Bên cạnh đó, các chuyên gia dự báo học sinh có học lực trung bình sẽ ưu tiên trường tư vì môi trường học tập có tính định hướng rõ rệt và cơ hội vào đại học cao hơn. Điều này gây ra rủi ro nghiêm trọng cho các trường công lập có tính đặc thù, như trường công nghiệp hay nông nghiệp, vốn đóng vai trò quan trọng trong đào tạo nguồn nhân lực cho địa phương.
GS Kan Suzuki, làm việc tại Đại học Tokyo, Nhật Bản, nhấn mạnh: “Chính phủ cần đánh giá hiệu quả thực sự của chính sách sau khi triển khai. Ví dụ, liệu nó có cải thiện chất lượng học tập, hỗ trợ trường công lập duy trì hoạt động, hay ngược lại gây khó khăn trong đi lại và lựa chọn trường đối với nhiều học sinh? Đây là thời điểm để chính phủ cân nhắc những điều chỉnh cần thiết nhằm đảm bảo chính sách công bằng và bền vững hơn”.
07/11/25 17:53
13/11/25 09:53
04/12/25 09:37
